پر کننده های دوده ای
دوده هم به عنوان ارزان کننده و هم تقویت کننده در محصولات لاستیکی سیاه رنگ مصرف گردیده و از این جهت بر کننده ی بی نظیری به حساب می آید و بخش عمده ای از کننده ها را به خود اختصاص داده است . داده ها سختی قادرت کششی ، مدولوس ، قدرت پارگی و مقاومت سایشی آمیزه را افزایش می دهند ، دوده خود به عنوان یک عامل محافظت کنندهی الاستومر در مقابل نور نیز به شمار می رود . دوده ها علاوه بر تاثیر روی خواص فیزیکی – مکانیکی آمیزه ، خواص فرایند آمیزه را نیز تحت تاثیر قرار می دهند که این تاثیرات به مقدار بسیار زیاد تابع اندازه ذرات دوده و سایر ویژگی های آن است .
روشهای تولید دوده
الف ) روش حرارتی : ذارت دوده ای که به این روش تولید می شود درشت است ( به قطر ۱۲۰ تا ۵۰۰ نانومتر )
اب ) روش ناودانی یا کانالی : این روش قدیمی ترین روش تولید دوده است . قطر ذرات در این روش ۹ تا ۳۰ نانومتر است
ج ) روش کوره ای : مهمترین روش تولید دوده است و بیش از 85 ٪ دوده های مصنوعی به این روش تهیه می گردند . اندازه ی دوده های بدست آمده در این روشی ۲۰ تا ۸۰ تانومتر است
خواص دوده ها : پنج ویژگی مهم دوده عبارتند از :
۱ ) اندازه ذرات
۲ ) ساختمان ذرات دوده ( structer )
3 ) وضعیت فیزیکی سطح ذرات
٤ ) وضعیت شیمیایی سطح ذرات
خلل و فرج ذرات دوده
فرایند حرارتی تولید دوده ، دودههایی بدون ساختمان یا با ساختمان پایین تولید می کند . ساختمان دودهها به وسیله حجم کل فضاهای خالی موجود به آرای واحد وزن درده اندازه گیری می شود . دو عامل اندازه ذرات و ساختمان ذرات دوده در امیزه کاری از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند . در زیر نمونه ای از طبقه بندی دوده ها به روش قدیم را نشان می دهد :
روش جدید نامگذاری دوده ها
در این روش برای طبقه بندی هر نوع دوده از یک حرف لاتین و سه رقم استفاده می شود . اساس طبقه بندی در این روش میزان تاثیر دوده بر سرعت پخت آمیزه است . حرف لاتین بیانگر سرعت پخت است . حرف N سرعت پخت معمولی یا نرمال و حرف S بیانگر سرعت پخت آهسته است . اولین رقم از سمت چپ اندازه دوده و دومین رقم از سمت چپ ساختمان دوده را نشان می دهد ، اگر این رقم ( دومین رقم )
الف ) برابر با اولین رقم از سمت چپ باشد ، دودهی مورد نظر ساختمان متوسط دارد .
ب ) بزرگتر از اولین رقم از سمت چپ باشد ، دوده دارای ساختمان بالا است .
ج ) گوچکتر از اولین رقم از سمت چپ باشد ، دوده دارای ساختمان پایین است .
دوده های مصرف در صنعت لاستیک عبارتند از : N 660 N 550 N۳۳۹ ، ۳۳۰
آثار دوده بر خواص کائوچو
معمولاً هر چه اندازه ذرات کوچکتر باشد فرایند پذیری ضعیف تر و استحکام محصول بدست آمده بیشتر خواهد بود . استحکام در حقیقت به معنی افزایش قدرت کششی مقاومت سایشی و مقاومت در برابر پارگی است . دودههایی با ساختمان بالاتر ، آمیزه خام سفت تر با مقاومت کمتر در مقابل تغییر شکل در پروسس ( nerve ) و محصول سخت تر دارد . به طور کلی درجه تقویت کنندکی دوده با کاه اندازه ارات ال افزایش می باید بر کننده های نرم تر انرژی بیشتری برای توزیع و رانش در الاستومرها لازم داشته و بنابراین آمیزه ایفا می کند . آمیزه های دارای درده های با ساختمان بالاتر بالاترين کشسانی محصول را پدیده پردازش آنها مشکل تر است . اندازه ذرات پر کننده نقش اصلی را در قدرت کششی دارا هستند . ازدیاد طولی نیز تابعی از ساختمان دوده بوده و با ساختمان بالاتر دوده ازدیاد طولی کاهش می یابد . مدولوس معمولا با افزایش مقدار دوده افزایش می باید افزایش مقدار دوده سبب کاهش ازدیاد طولی خواهد شد معمولا آمیزه های دارای دوده حرارتی بالاترین ازدیاد طولی را دارند . دوده های با ساختمان بالا به ایجاد بالاترین مولی و پسکوزیته منجر گردیده ولی اندازه ذرات اثر کمتری دارد . مونی و یسکوزیته با افزایش مقدار درده افزایش می یابد . زمان ایمنی آمیزه نیز به مقدار زیادی با اندازه ذرات تحت تاثیر قرار می گیرد . بزرگترین اندازه ذرات کوچک ذرات دوده زمان ایمنی را کاهش می دهد . دوده بالا ترین زمان ایمنی را ایجاد می کنند در حالی که ساختمان بالا و همچنین اندازه دودهی لامپی ( لامپ بلاک ) دارای ذرات درشت و با ساختمان بالا هستند و در ساخت آمیزه های با سختی بسیار بالا که بایستی دارای جهندگی خوب و حرارت اندوری پایین باشند استفاده می شوند . دوده های نوع استیلنی اصولا برای ایجاد قابلیت هدایت الکتریکی و حرارتی به کار برده می شوند .
